Met zijn zwart-witte verenkleed en zwarte snavel en poten is de ekster makkelijk te herkennen. De ekster wordt zo’n 50 centimeter lang en bouwt zijn grote nest meestal in een boom, maar er zijn ook nesten gevonden in struikgewas, op steigers, elektriciteitsmasten en zelfs op vensterbanken. Hij komt overal en veel voor en ontbreekt eigenlijk alleen in boomloze gebieden zoals heide en in dichte bossen. De ekster eet wormen, insecten en larven, maar in de stad ook patat, brood en wat mensen verder aan eetbaars weggooien. Incidenteel gaat hij over op eieren van andere vogels, kadavers van vogels, muizen en bessen en graan.

WAAROM BEHEER NODIG IS

Eksters kunnen op het land en in de stad flinke schade aanrichten. Ze pikken met name de knoppen en vruchten van fruitbomen en bevuilen het fruit. Die gaan rotten en kunnen het overige fruit aantasten. En ze pikken gewassen als granen, maïs, bollen, fruit en groenten kapot. Binnen de bebouwde kom kan er sprake zijn van geluidsoverlast van kraaiachtigen en overlast door de uitwerpselen. De vogels vallen ook wel eens auto’s aan en zoeken in vuilnisbakken.

HOE VOORKOM JE SCHADE

Eksters zijn altijd op zoek naar eten als vetbollen en resten etensafval. Verwijder daarom afval en plaats vogelvoer in speciale voedersilo’s. Eksters houden minder van tuinen met lage struiken en meer van hoge bomen.

Eksters veroorzaken in het algemeen minder schade aan de landbouw dan andere kraaiachtigen. Om schade te voorkomen is het toegestaan om de vogels in het buitengebied te verjagen. Kijk voor meer informatie naar de preventiekit kraaiachtigen van het Faunafonds, onderdeel van Bij12.

WANNEER PREVENTIE NIET HELPT

Eksters worden door de Wet natuurbescherming beschermd maar mogen in Noord-Holland wel worden verjaagd en geschoten onder bepaalde voorwaarden. Dit is geregeld via de provinciale Verordening vrijstelling soorten. Op basis van deze provinciale vrijstelling mogen eksters vanaf 15 juni tot beëindigen van de oogst, en in ieder geval eindigend op 15 november worden verjaagd en gedood als zij schade aanrichten aan fruit in bedrijfsmatige teelt. Daarbij geldt:

Zie de tekst van de vrijstelling voor de overige voorwaarden .

Voor de diersoort ‘ekster’ is de oude ontheffing Besluit 12 (2014) en Besluit 52 (2015) vervallen, omdat deze in bijna alle opzichten beperkter is dan de nieuwe Provinciale Vrijstelling. Maak vanaf 1 januari 2017 voor schadebestrijding ‘ekster’ dus gebruik van de nieuwe provinciale vrijstelling.

HET WETEN WAARD

• De ekster behoort met de (Vlaamse) gaai, roek, kauw, (bonte) kraai en de raaf tot de kraaiachtigen.
• Eksters weten zich in de stad beter te handhaven dan in het landelijk gebied.
• Eksters herkennen zichzelf in de spiegel, wat duidt op een hogere vorm van intelligentie.
• De vogels zijn erg nieuwsgierig. Dat leidt er toe dat ze soms glimmende voorwerpen naar hun nest meenemen.

MEER WETEN

• over het soort: Sovon/ekster
• over de liefde voor de ekster: Ekstersenzo